علوم تغذیه

(بگذارید غذایتان نخستین پزشک شما باشد.)

جمله‌ی بالا بخشی از سوگندنامه‌ی پزشکی در ۳۷۷ سال پیش از میلاد مسیح است. این جمله امروزه اهمیت و ارزش خود را بیش از پیش روشن ساخته و بیانگر مهم‌ترین هدف علوم تغدیه است. علوم تغذیه به ما می آموزد هر آنچه می‌خوریم و می‌نوشیم به طور مستقیم بر نحوه‌ی فعالیت جسمانی و روانی ما تاثیر دارد. به عبارت دیگر تغذیه‌ی نادرست می‌تواند موجب انواع بیماری‌ها گردد.

برای مثال چاقی، تصلب شرائین، اختلال‌های روده و معده و فشار خون ناشی از استفاده‌ی بی‌رویه غذاهای پرکالری، نمک و کمبود مواد سلولزی است. استفاده سر خود و بی‌رویه ویتامین‌ها در کودکان موجب دشواری‌های یادگیری و تحصیلی می‌شود و از سوی دیگر سوء تغذیه و کمبود مصرف ویتامین‌ها نیز عامل گواتر، کم خونی، کوری، عقب ماندگی ذهنی و ده‌ها بیماری دیگر می‌شود.

از همین رو رشته‌ی نغذیه در عصر حاضر اهمیت بسیار زیادی دارد.

این رشته به رژیم درمانی، اصول علم تغذیه،  ارزش مواد غدایی و نحوه تغذیه مناسب برای حفظ سلامت بدن می پردازد. در این میان اصول علم تغذیه برسی می‌کند که چه فرایندی روی مواد غذایی خورده شده انجام می‌گیرد تا جذب یا دفع شود و رژیم درمانی نیز نوع رژیم غذایی لازم در بیماری‌های مختلف را مشخص می‌کند؛ چون در برخی از بیماری‌ها، بعضی از مواد غذایی باید حذف شده یا بیشتر مورد استفاده قرار گیرد. مثل بیماری گواتر که از کمبود ید ایجاد می شود.

علوم تغذیه دارای دو شاخه‌ی عمده است که عبارتند از:

الف) تغذیه‌ی گروه‌های مختلف جامعه  مانند سالمندان، معلولین و کودکان و نوجوانان.

ب) تغدیه‌ی بالینی که شامل تغذیه و مشاوره‌ی غذایی بیماران بستری و سرپایی می‌شود.

توانایی‌های لازم

همانطور که یک پرستار باید به کار خدماتی علاقه مند باشد، کارشناس تغذیه نیز باید روحیه‌ی خدماتی داشته و صبر و حوصله لازم را برای صحبت با بیمار و راهنمایی او داشته باشد. حتی دانشجویانی که مایلند پس از فارغ‌التحصیلی دفتر مشاوره غذایی دایر کنند، باید دارای ۳ سال سابقه کار در بیمارستان باشند. همچنین داوطلبان علاقه مند به علوم تغذیه لازم است در دروس زیست شناسی و شیمی که پایه‌ی دروس دانشگاهی است، توانمند باشند.

موقعیت شغلی در ایران

تا چند سال پیش فارغ‌التحصیلان رشته‌ی تغذیه حتی در بیمارستان‌ها جایگاهی نداشتند. اما در سال‌های اخیر، به خصوص از زمانی که به کارشناسان تغدیه اجازه مطب داده شده، رشته‌ی تغذیه در بیمارستان‌ها هویت و جایگاه تازه‌ای پیدا کرده است. اما متاسفانه هنوز بین پزشکان نقش و اهمیت کارشناسان این علم روشن نشده است.

درحالی که باید همکاری تنگاتنگی بین پزشکان و متخصصان تغذیه وجود داشته باشد. در واقع هرجا که یک پزشک متخصص غدد، قلب و عروق یا کلیه حضور دارد، باید در کنارش یک متخصص تغذیه باشد. چون پزشک فقط لیست غذاها یا مواد غذایی که بیمار نباید بخورد، تعیین می‌کند؛ اما کارشناس تغذیه می‌گوید که یک بیمار چگونه و چقدر بخورد تا هم مواد غدایی مورد نیاز به بدنش برسد و هم رژیم غذایی را حفظ کند.

دروس پایه

زیست شناسی، روانشناسی، جامعه شناسی، شیمی عمومی، فیزیک، فیزیولوژی، تشریح تئوری، تشریح فیزیولوژی عملی، میکروب شناسی، شیمی آلی،  آمار حیاتی، بیوشیمی مقدماتی، میکروب شناسی مواد غذایی.

دروس اصلی 

اصول اپیدمیولوژی، تغذیه اساسی،  بهداشت و مسمومیت های غذایی، مدیریت بخش غذایی، نقش تغذیه در خدمات بهداشتی، فیزیولوژی تغذیه،  زبان اختصاصی، بیوشیمی متابولیسم، اصول و روش های نگهداری مواد غذایی، شیمی مواد غذایی، اصطلاحات پزشکی و بیمارستانی، اقتصاد غذا و برنامه ریزی، بهداشت عمومی.

دروس تخصصی

بیماری‌های ناشی از سوء تغذیه و اپیدمیولوژی، تنظیم برنامه غذایی، تغذیه‌ی گروه‌های ویژه، رژیم درمانی، بررسی وضع تغذیه، آموزش تغذیه،  تاثیر فرایند بر ارزش غذا، تغذیه دوران‌های مختلف، سمینار، اکولوژی تغذیه، کارآموزی.

برای انتخاب رشته‌ی مورد نظر از مشاورین آوات وقت مشاوره بگیرید. مشاورین آوات رشته‌ای متناسب با علاقه‌تان و بازار کار مناسب برای شما انتخاب می‌کنند. مشاورین آوات بهترین راهنما برای شما هستند. 

برای آشنایی با رشته‌ی (فوریت‌های پزشکی) کلیک کنید.